John Heitinga heeft een streep gezet door de roep om een nieuw ontslag bij Ajax. In een gesprek met FootballTransfers reageerde de oud-trainer en clubicoon resoluut: het voortdurend wisselen van coach is niet de oplossing voor de huidige problemen, Ajax moet vasthouden aan het ingeslagen plan.
Zijn boodschap is relevant omdat Heitinga zowel de kleedkamer als de bestuurskamer van dichtbij kent. De Amsterdammer zat in 2023 zelf op de bank na het ontslag van Alfred Schreuder, maakte de nasleep van de periode-Mislintat mee en zag hoe het elftal onder opeenvolgende wisselingen juist aan houvast verloor.
Waarom John Heitinga juist nu het debat bij Ajax stuurt
Heitinga’s woorden wegen zwaarder dan een willekeurige mening van buitenaf: hij leidde Ajax als interim-trainer door een crisisperiode, haalde de KNVB-bekerfinale en zag van dichtbij wat ad-hocmaatregelen doen met de ontwikkeling van spelers. De oud-international koppelt sentiment los van procesdiscipline en legt de nadruk op structuur boven korte-termijnpaniek.
Daarmee geeft hij de club feitelijk rugdekking in een fase waarin supporters en analisten de druk opvoeren. Een duidelijke stem uit de Ajax-familie die zegt: stop de carousel, bouw verder – dat verlegt het gesprek van emotie naar uitvoering.
Wat Heitinga afkapt: een nieuwe ontslaggolf
De kern van zijn reactie: een nieuw ontslag snijdt in dezelfde wond die de afgelopen jaren is opengebleven. Onder Schreuder, vervolgens Heitinga zelf, daarna Maurice Steijn en aansluitend John van ’t Schip werd elke ingreep gevolgd door een nieuw begin, zonder dat basisafspraken in het spel structureel landden.
Heitinga adresseert daarmee niet één persoon, maar een patroon. Als elke dip leidt tot een breuk, komt er nooit stabiliteit in opbouw, veldbezetting en restverdediging – precies de elementen waarop Ajax in topduels is weggezet.
Lessen uit de recente trainerscarousel in Amsterdam
De historie van twee seizoenen spreekt boekdelen. Ajax wisselde meerdere keren van trainer, haalde in de zomer van 2023 een dozijn nieuwe spelers en moest in de herfst alweer een technisch koersdocument herschrijven; het rendement op het veld bleef achter, ondanks incidentele oplevingen.
De gevolgen waren concreet: puntenverlies tegen ploegen die laag drukten, kwetsbaarheid bij omschakelmomenten en gebrek aan automatismen in de opbouw vanaf de keeper. Spelers rouleerden door veranderende accenten en rolverdeling, waardoor met name balvaste zones op het middenveld instabiel bleven.
Tactische context onder Farioli: waar het plan staat
Onder Francesco Farioli draait het Ajax-model om gecontroleerde opbouw, positionele bezetting tussen de linies en agressieve pressing na balverlies. Dat vraagt om herkenning in de eerste fase (keeper als extra opbouwer), lef in de halfspaces en directe restverdediging met één-tegen-één durf achterin.
De leercurve is zichtbaar in twee meetpunten die de staf intern hanteert: het aantal progressieve passes onder druk en de snelheid waarmee het team na balverlies compact wordt. Als die indicatoren stijgen, volgt doorgaans ook resultaat, omdat Ajax hoger wint, korter op de tweede bal zit en de tegenstander minder loopacties in de rug kan maken.
De impact van een ontslag op sport en begroting
Een trainersontslag is geen schakelaar die direct punten oplevert; het is een kostbare breuk met materiële en immateriële schade. Contractuele afkoop, aanpassingen in staf en trainingsmethodiek, plus de impliciete kosten van opnieuw implementeren van spelprincipes vertragen iedere progressie.
Daarbij komt de transferdynamiek. Spelers en hun entourage willen weten wie hun rol definieert in het halfjaar na de winterstop; elke onzekerheid drukt de aantrekkelijkheid van Ajax in gesprekken met targets én verlengingskandidaten uit de eigen opleiding.
Wat deze keuze zegt over Ajax’ hernieuwde beleid
Heitinga’s stellingname past in een bredere correctie op de reflexen van de afgelopen jaren: minder schuiven, meer borgen. Voor de club betekent dat: prestatie-eisen blijven onverminderd hoog, maar de route ernaartoe wordt bewaakt via meetbare voetbalprincipes in plaats van wisselen van poppetjes.
Dat is ook een signaal richting De Toekomst. Jongens die doorstromen – verdedigers die hoog durven verdedigen, middenvelders die onder druk weg kunnen draaien – hebben baat bij één duidelijke taal van Onder-18 tot eerste elftal. Continuïteit aan de top versnelt die vertaalslag en verkleint het gat tussen opleiden en presteren.
Op directieniveau schept het helderheid in besluitvorming: evalueren op blokken, toetsen op spelafspraken, bijsturen in details (posities, formats van trainingsweken) in plaats van het hele model verwerpen. Dat is beleid dat bestand is tegen een seizoen met pieken en dalen.