Ajax heeft een dure fout begaan met Sven Botman. De oud-Ajacied verklaarde dat hij in Amsterdam werd weggezet met het oordeel “niet goed genoeg”, waarna hij via Heerenveen en Lille uitgroeide tot basisspeler in de Premier League en international-in-de-dop.
De uitspraak is belangrijk omdat het haarscherp blootlegt waar Ajax de afgelopen jaren in de beoordeling van verdedigers tekortschiet: te rigide eisen aan ‘Ajax-voetbal’ en te weinig waardering voor defensieve dominantie en ontwikkeling. Voor de club betekent dit gemiste sportieve kwaliteit én gemiste miljoenen op de transfermarkt.
Wat Sven Botman zei over Ajax
De kern is helder: Botman werd intern niet geschikt bevonden voor Ajax 1. Hij kreeg het stempel dat hij niet voldeed aan het technische profiel dat in Amsterdam voor centrumverdedigers geldt.
“Ze vonden me niet goed genoeg.”
Die zin vat de kloof samen tussen wat Ajax zocht en wat Botman daadwerkelijk bracht. Waar in de jeugdopleiding het accent ligt op dribbelen in krappe ruimtes, progressieve passing tussen de linies en het verdedigen op de middenlijn, werd zijn kracht – positionering, duelkracht en kalmte onder druk – onderschat.
De route na Amsterdam: cijfers en context
Op huurbasis bij sc Heerenveen speelde Botman weken achter elkaar alles, tegen Eredivisie-spitsen die graag diep gaan en duels zoeken. Die ervaring maakte hem sneller in het aansturen van de restverdediging en scherper in het verdedigen van de ruimte achter zich.
Via een vaste transfer naar Lille werd hij in zijn eerste seizoen direct kampioen van Frankrijk. Hij speelde vrijwel alles, in een team dat met compacte pressing en een lage tot middelhoge lijn uitstekend verdedigde en nauwelijks kansen weggaf.
Bij Newcastle United groeide hij door in een competitie waarin elke misstap wordt afgestraft. In het seizoen dat de club terugkeerde in de top vier behoorde Newcastle tot de ploegen met de minste tegengoals, met Botman als linker centrale verdediger die duels won, kopte in de eigen zestien en met diagonale passes de halfspaces vond.
Wat Ajax miste: profiel, timing en transferwaarde
Ajax verkocht Botman voor een bescheiden som aan Lille, waar zijn waarde binnen twee jaar explosief steeg. Newcastle legde vervolgens een bedrag op tafel dat vele malen hoger lag dan de opbrengst voor Ajax, inclusief doorverkoopbonus die elders werd geïncasseerd.
Sportief miste Ajax precies het profiel waar in topwedstrijden vaak behoefte aan is: een linkspoot die in de eerste opbouwlijn rust bewaart, in het kopduel overeind blijft en de achterlijn durft te verdedigen. Financieel kostte het de Amsterdammers tientallen miljoenen aan gemiste transferwaarde en een stabiele basisspeler die jarenlang had kunnen renderen.
De timing speelde eveneens tegen Ajax: met Daley Blind, Lisandro Martínez en Perr Schuurs voor zich was de doortocht geblokkeerd, maar de beoordeling dat Botman niet tot ‘Ajax-voetbal’ zou komen, bleek onjuist. In plaats van te investeren in specifieke ontwikkelpunten, werd gekozen voor afstoten.
Waarom Botman wél past in modern ‘Ajax-voetbal’
De manier waarop Ajax onder Francesco Farioli vanuit de achterhoede wil opbouwen, vraagt stabiliteit linksachterin. Botman biedt juist in die zone drie concrete kwaliteiten die schaars zijn:
- Linkspoot in de linkercentrale zone: opent naar voren met diagonalen op de winger of een halfhoge pass in de linkerhalfspace, waardoor de linksback hoog kan blijven.
- Restverdediging: bewaakt de diepte bij balverlies en corrigeert met lichaamshoek en timing, cruciaal wanneer de backs hoog staan en de zes vooruitschuift.
- Drukbestendigheid: speelt zonder paniek onder pressing, kiest simpele, verticale oplossingen in plaats van risicovolle dribbels, wat de opbouw voorspelbaar en veilig maakt.
In de Eredivisie, waar Ajax veel op de helft van de tegenstander speelt, voorkomt dit wilde correcties naar achteren en maakt het team minder kwetsbaar in omschakelmomenten. Het is precies die balans tussen progressie met bal en bescherming zonder bal die de laatste jaren ontbrak.
Lessen voor de opleiding en scouting in Amsterdam
Het ‘Ajax-profiel’ voor verdedigers is de afgelopen jaren te smal geïnterpreteerd. Balbehandeling en passing zijn cruciaal, maar mogen niet de enige selectiecriteria zijn; dominantie in de lucht, verdedigen in ruimte en coachend vermogen moeten zwaarder meewegen.
De casus-Botman staat niet op zichzelf. Micky van de Ven kreeg in de opleidingsleeftijd geen serieuze Amsterdamse kans, explodeerde bij Volendam en maakte daarna de stap naar de Bundesliga en Premier League met hetzelfde pakket: snelheid in de rug, progressieve meters aan de bal, restverdediging.
Scouting en doorstroom vragen daarom om meetbare benchmarks: verdedigende duels gewonnen, intercepties in open veld, progressieve passes die een linie overslaan en herstelsprints. Niet alleen een ‘gevoel’ van techniek, maar bewijs op data én video over herhaalbare acties onder druk.
Betekenis voor Ajax en de Eredivisie-brede markt
Voor Ajax is de les dubbel: behoud eigen talent langer en investeer gerichter in individuele ontwikkelplannen, vooral bij fysiek late groeiers en verdedigers die buiten het klassieke malletje vallen. De financiële hefboom zit in de tweede contractverlenging, wanneer een speler op de rand van doorbraak staat.
Voor de Eredivisie breder geldt dat topverdedigers vaak pas na 21–22 jaar pieken. Clubs doen er goed aan om hen 40–50 eredivisiewedstrijden te laten maken voordat ze verkopen; de waardesprong na een vol jaar basis is steevast groter dan de initiële biedingen.
Ajax kan daarin een voortrekkersrol pakken door de Jong-eredivisiebrug beter te benutten: vaste minutendoelen, stabiele partnerkeuzes in het centrum en positionele continuïteit in de opbouw. Zo krijgen verdedigers de herhaling die nodig is om ‘Ajax-voetbal’ eigen te maken zonder dat hun kernkwaliteiten verloren gaan.
Vooruitblik: keuzes die het verschil maken
De eerstvolgende sportieve stap is intern: herijk het verdedigingsprofiel, verbreed de toleranties op lengte, snelheid en duelvermogen en maak die leidend naast techniek. Koppel daar individuele ontwikkelplannen aan, inclusief passingdoelen en restverdedigingsprincipes die wekelijks geëvalueerd worden.
Op de transfermarkt draait het om timing: verleng vroeg met talenten die nog één doorbraakseizoen nodig hebben en verkoop pas na een vol jaar basis in de Eredivisie of Europese minuten. Zo maximaliseert Ajax zowel performance op het veld als waarde op de balans.
In de kleedkamer vraagt dit om duidelijke hiërarchie: een linksbenige leider naast een rechtsbenige opbouwer, met heldere afspraken over pressingtriggers en dieptebewaking. Dat is de concrete vertaling van de les-Botman: niet het malletje dicteert de speler, maar het elftal profiteert van de specifieke kwaliteiten die eerder over het hoofd zijn gezien.
